Kushtet ekonomike në Kosovë pamundësojnë kthimin e një numri më të madh të personave të zhvendosur, është thënë sot gjatë një konference në lidhje me rikthimin e serbëve të zhvendosur nga Kosova, që është mbajtur në Çagllavicë.
Përderisa siguria nuk shihet më si problem, janë problemet ekonomike dhe problemet e shumta me çështjet pronësore që besohet se po zvarrisin kthimin.
Ish-ministri i Kthimit në Qeverinë e Kosovës, Branisllav Gërbiq, tha se ky proces mund të marrë një kuptim tjetër nëse do të trajtohet me kujdes në bisedimet e ardhshme teknike Kosovë-Serbi.
“Kthimi është një proces institucional dhe ai nuk mund të realizohet vetëm në forma individuale. Pra, përgjegjësia këtu bie mbi Qeverinë e Kosovës dhe atë të Serbisë”.
“Ajo që duhet kërkuar dhe mundësuar serbëve, është pjesëmarrja në institucione në numrin që u takon – pra, aktualisht, një përfaqësim deri në 10 për qind”, nënvizoi Gërbiq.
Ish-ministri tjetër i Kthimit, Sllavisha Petkoviq, vlerësoi se trendi i filluar i kthimit të personave të zhvendosur gjatë kohës së administrimit të Kosovës nga UNMIK-u, nuk është vazhduar edhe gjatë mandatit të institucioneve të Kosovës.
“Procesi i kthimit, pas 11 vjetësh, po bëhet gati i pamundur, përveç rasteve të kthimeve individuale. Kjo - për shumë arsye, por arsyet kryesore janë ato ekonomike”, tha Petkoviq.
Kthimi i personave të zhvendosur në disa raste ka të bëjë edhe me shqiptarët, sidomos ata që para vitit 1999 kanë jetuar në veri të Kosovës.
“Nuk e kemi kthyer asnjë shqiptar në veri dhe asnjë serb në jug. Por, ne kemi kthyer persona të zhvendosur shqiptarë në katër fshatra në Leposaviq, komunë kjo në veri të Kosovës”, tha Petkoviq.
Në konferencë ka munguar ministri aktual në dorëheqje, Sasha Rashiq, kështu që aty nuk janë publikuar rezultatet konkrete në fushën e kthimit.
Kurse, gjatë konferencës, Sllavisha Petkoviq replikoi edhe me gazetarët shqiptarë, duke i cilësuar mediat në gjuhën shqipe përgjegjëse, sikurse edhe institucionet dhe shoqërinë kosovare për mungesën e kthimit.
Ai tha se ka përshtypjen që shoqëria dhe politika kosovare janë të papjekura dhe në vend se të merren me problemet ekzistuese në Kosovë, merren me qëndrimet e Qeverisë së Serbisë. Kurse, festimi i 28 Nëntorit, sipas tij, tregon se shoqëria kosovare nuk e di ende nëse jeton në Kosovë apo në Shqipëri.