Ndërmjet tendave dhe telit të rrobave të varur në drunjtë e ullinjëve, Floor Nagler mban një pjesë materiali ngjyrë hiri, nga një gomone e shkatërruar e gomës. Rreth dhjetë pakistanezë dhe irakianë po e vëzhgojnë çdo lëvizje të saj.
“Sigurohuni që është e paluar në mënyrë simetrike dhe gjejeni vendin se ku duhet të vendosen vrimat”, u tregon Nagler atyre.
Banorja e Amsterdamit, Nagler, 24 vjeçare, thotë se ajo e kishte vërejtur nevojën për çanta shpine, derisa po ndihmonte migrantët të zbarkonin nga gomonet, në janar të këtij viti në Lesbos, Greqi.
Ata shumicën e rasteve i kishin humbur çantat e tyre gjatë rrugës dhe gjithmonë i lenin xhaketat e shpëtimit, si dhe gomonet, nëpër plazha. Ajo thotë se kishte marrë rreth 20 kilogramë material të anijeve të gomës për në Amsterdam, vendin ku ajo po studion për Tekstil. Ajo i kishte kërkuar artistes tjetër holandeze, Didi Aaslund, 27 vjeçare, që ta gjenin së bashku një zgjidhje.
“E thirra Didin dhe i thashë, ‘Eja të bëjmë çanta sepse ka shumë material”, tregon Nagler.
Rreth 600 mijë njerëz kanë ikur nga luftërat në Lindjen e Mesme, për të gjetur një jetë më të mirë. Shumë prej tyre kanë zbarkuar në ishullin grek Lesbos, që nga fillimi i krizës me refugjatë. Kjo është ndalesa e tyre e parë në Evropë, në udhëtimin e tyre të gjatë, që synon Evropën Perëndimore.
Çantat që bën Nagler janë të krijuara nga materiali i gomoneve, i paluar në një pjesë që mbahet nga thumbat, që lidhen me kopsat e jelekut të shpëtimit. Ajo thotë se krijimi i një çante të tillë kushton 3 dollarë dhe se për këtë gjë nuk nevojitet rryma.
Në fund të shkurtit, vajzat holandeze filluan një klasë mësimi për migrantët. Ato po i mësojnë migrantët, në një tendë të imporvizuar, në afërsi të kryeqytetit Myitilini. Numri i migrantëve po rritet çdo ditë; më 2 mars, rreth 200 pakistanezë mbetën të izoluar, pasi Greqia i klasifikoi si migrantë ekonomik, të cilët nuk kanë të drejtë t’i nënshtrohen procesit të azilit.
Nagler dhe Aaslund thonë se idea e tyre funksionon dhe se ajo reflekton një qasje pragmatike në krijimin e çantave nga dhe për migrantët. Projekti është pjesë e Oddyseas, një organizatë e re greke që ka për qëllim krijimin e çantave dhe kuletave nga materialet e gomoneve të shkatërruara, që në fund nga këto produkte të përfitojnë migrantët.
Raida Matar, një refugjate 13 vjeçare nga Iraku, nuk i kupton udhëzimet në anglisht, por mëson thjeshtë duke e parë procesin e krijimit të çantës. Në fund, ajo vetë i vendosë rripat e zinjë dhe e vë çantën në shpinë.
“Ne e kemi krijuar vetë çantën”, thotë ajo. Familja e saj është nisur për në Gjermani, shton ajo, dhe tregon se deri këtu kanë ardhur me gomone të tilla.
Transformimi i anijeve dhe jelekëve të shpëtimit në çanta është vetëm një nga zgjidhjet e pazakonta që i shtohen sfidave të ushqimit, veshmbathjes dhe strehimit të migrantëve.
Marios Antriotis, një zyrtar nga Lesbosi, vlerëson se ishulli deri më tani ka rreth 30 mijë metra kub materiale të plastikës, nga gomonet dhe jelekët e shkatërruar. Ai thotë se është entuziazmuar kur ka dëgjuar për projektin e holandezeve, ndërsa shton se komuna ka në plan që t’i ruajë disa prej këtyre materialeve në muze, si shenjë kujtimi për përkushtimin që ishulli Lesbos pati në pritjen e migrantëve në Evropë.
Siriania Amani, 19 vjeçe, arriti në Lesbos më 28 shkurt, pas një udhëtimi të tmerrshëm dy orësh nga Turqia, në një gomone të mbushur me mbi dhjetë migrantë, përfshirë edhe fëmijë. Ajo shpreson të studiojë gazetarinë në Gjermani.
“Është ide e mirë të krijohen çantat nga gomonet”, thotë Amani, e cila kërkon që të mos i përmendet mbiemri, për shkak të familjes së saj që ndodhet ende në Damask. “Do ta vrasësh anijen që u mundua të të vrasë ty”, thotë ajo.
Nga ana tjetër, Nagler shpreson se punëtoria do t’u ndihmojë banorëve të izoluar që ta kalojnë kohën dhe të ndihmojë komunikimin ndërmjet refugjatëve dhe vullnetarëve, të cilët nuk e flasin gjuhën e njejtë.
Vajzat holandeze synojnë t’i lënë mbrapa materialet e tyre kur të ikin javën e ardhshme, në mënyrë që vullnetarët dhe migrantët e tjerë ta vazhdojnë projektin.
“Shpresoj që këta njerëz të gjejnë një vend në Evropë, kudo që duan të shkojnë”, ka thënë Nagler për migrantët. “Shpresoj t’i përdorin këto çanta për të udhëtuar."
Përgatiti: Valjeta Kosumi
