Ndërlidhjet

SHBA: Kongresi fillon shqyrtimin e marrëveshjes bërthamore


Administrata e presidentit të Shteteve të Bashkuara, Barack Obama, e ka dërguar marrëveshjen bërthamore me Iranin, në Kongresin e Shteteve të Bashkuara për shqyrtim.

Kjo marrëveshje ndërmjet Iranit dhe gjashtë fuqive botërore, Shtetet e Bashkuara, Kina, Rusia, Franca, Britania dhe Gjermania, është nënshkruar në Vjenë më 14 korrik, pas negociatave intensive aktuale.

Tash Kongresi amerikan i ka 60 ditë për shqyrtimin e tekstit, ndërsa dita e parë fillon më 20 korrik.

Njëri nga kundërshtarët këmbëngulës të kësaj marrëveshjeje, kryeministri i Izraelit, Benjamin Netanyahu, ka kërkuar nga Kongresi amerikan që ta refuzojë marrëveshjen.

Duke folur në televizionin amerikan CBS, Netanyahu tha se “ka shumë gjëra që të bëhen për ta ndalur agresionin iranian, por kjo marrëveshje nuk është njëra nga ato”.

Sekretari amerikan i shtetit, John Kerry, duke folur në rrjetin televiziv, CNN, tha se “nëse Kongresi e vranë këtë marrëveshje", atëherë procesi i negociatave me Iranin do të përfundojë.

Sipas tij, “shqetësim real” në shtetet e Gjirit dhe në Lindjen e Mesme, do të duhej të kishte, sikur të mos ekzistonte marrëveshja.

“Shqetësim real i rajonit do të ishte nëse nuk keni marrëveshje. Nëse Kongresi nuk e kalon atë, nëse Kongresi do ta vrante këtë, ne nuk kemi inspeksione, ne nuk kemi sanksione, ne nuk kemi aftësi të bëjmë negociata, pasi, ju siguroj, lideri suprem iranian, Ajatollah Khamenei, kurrë nuk do të ulet në tavolinën e negociatave. Nëse Shtetet e Bashkuara njëanshëm dhe arbitrartisht e vret këtë, atëherë ju nuk do të keni negociata të tjera, dhe ata do të jenë të lirë për t’i bërë gjërat, të cilat kjo marrëveshje i parandalon”, tha John Kerry.

Lideri suprem iranian, Ali Khamenei, javën e kaluar në një ceremoni në kryeqytetin Teheran, me rastin e festës së Bajramit, tha se “edhe pas kësaj marrëveshjeje, politika jonë kundër Shteteve të Bashkuara arrogante, nuk do të ndryshojë”.

“Amerikanët thonë se ata e kanë ndalur Iranin nga krjimi i armatimit bërthamor. Ata e dinë se kjo nuk është e vërtetë. Ne e kemi fatvën, me të cilën armatimet bërthamore shpallen se janë të ndaluara nga aspekti religjioz në ligjin islamik. Kjo nuk ka të bëjë asgjë me bisedimet bërthamore”, tha Ali Khamenei.

Ai është shprehur se nëse do të ketë luftë atëherë ajo që do të pësojë është Amerika.

“Natyrisht, ne nuk e mirëpresim asnjë luftë, nuk e fillojmë asnjë luftë, por nëse do të ketë luftë këtu, ai që do të largohet nga beteja kokëulur, është pushtuesi dhe Amerika kriminale”, tha Ajatollah Khamenei.

Senatori amerikan, Tom Cotton, nga Partia Republikane, duke e kundërshtuar marrëveshjen, ka theksuar se “Irani është sponzorizues i terrorit”.

“Irani është sponzorizues i terrorit, regjim i paligjshëm anti-amerikan. Ata kanë gjak të qindra ushtarëve dhe marinsave amerikanë në duart e tyre. Ne nuk duhet ta forcojmë një regjim të këtillë që të jetë lojtar i suksesshëm rajonal. Ne duhet t’i kundërshtojmë ata në secilën mënyrë”, tha senatori Tom Cotton, në rrjetin televiziv, NBC.

Presidenti amerikan, Barack Obama, tha se marrëveshja e largon Iranin nga prodhimi i bombës atomike.

“Kjo marrëveshje aktualisht e shtyn Iranin më larg nga bomba. Atje ekziston ndalesa e vazhdueshme që Irani ndonjëherë të ketë armatim bërthamor”, tha Barack Obama, në një video deklaratë të publikuar nga Shtëpia e Bardhë, më 18 korrik.

“Nëse Irani e shkel këtë marrëveshje, sanksionet, që ne i kemi imponuar e të cilat kanë ndihmuar në dëmtimin e ekonomisë iraniane, pra sanksionet që kanë ndihmuar që kjo marrëveshje të jetë e mundshme, do të ktheheshin me të shpejtë”, tha Barack Obama.

Zoti Obama është shprehur edhe për rrezikun që kanoset nga Irani.

“A i zgjidh kjo marrëveshje të gjitha kërcënimet që paraqit Irani te fqinjët e vet dhe për botën? Jo. A bënë marrëveshja më tepër se çdokush më parë për të pasur siguri se Irani nuk prodhon armatim atomik? Po”, tha Barack Obama.

Ai ka theksuar edhe sigurinë për Shtetet e Bashkuara dhe veprimet që mund t’i ndërmerr.

“I mirëpres të gjitha shqyrtimet. Nuk u frikësohem pyetjeve. Si komandant suprem nuk bëjë apologji për ta mbajtur vendin e sigurt, nëpërmjet punës së madhe diplomatike e deri në hyrjen me lehtësi në luftë”, tha Barack Obama.

Ai ka vlerësuar se marrëveshja paraqet “mundësi historike”.

“Para nesh e kemi një mundësi historike për të pasur një botë më të sigurt për fëmijët tanë. Ndoshta nuk do të mund të ketë rast të tillë përsëri gjatë jetës sonë. Për këtë arsye, ne do ta shfrytëzojmë atë sot, dhe ta mbajmë Amerikën një fener të shpresës, lirisë dhe udhëheqjes së gjeneratave që vijnë”, tha Barack Obama.

Përgatiti: Fatmir Bujupi
XS
SM
MD
LG