Miratimi i Kushtetutës si dhe disa ligjeve që dalin nga pakoja e Ahtisaarit, por edhe nxjerrja e pasaportave të shtetit të Kosovës, janë disa nga çështjet, të cilat pas fazës tranzitore 120 ditësh, pritet të jenë të përfunduara.
Sabri Kiçmari, ligjërues në Universitetin e Prishtinës, thotë se përveç këtyre çështjeve, pas përfundimit të fazës tranzitore duhet të jenë të bartura edhe përgjegjësitë për politikën e jashtme.
Kiçmari thotë se janë edhe disa fusha të tjera, në të cilat nëse jo plotësisht, atëherë të paktën pjesërisht duhet bartur përgjegjësitë te institucionet e Kosovës.
“Në mënyrë të veçantë duhet të bëhet bartja e kompetencave në fushën e politikës së jashtme, në mënyrë graduale në fushën e sigurisë dhe në mënyrë po ashtu diçka më të ngadalshme në politikën e mbrojtjes. Shumë e rëndësishme për Kosovën dhe qytetarët e saj është po ashtu edhe bartja e arkivit. Është krijuar një bazë e mirë arkivore gjatë kësaj periudhe. Kjo periudhë arkivore duhet t’i bartet institucioneve të Kosovës, meqë mbi bazën e këtyre të dhënave arkivore drejtohen edhe linjat institucionale të pushtetit në Kosovë”, thotë Kiçmari.
Por, pavarësisht bartjes së disa përgjegjësive dhe miratimit të legjislacionit që del nga pakoja e Ahtisaarit, sipas analistëve, jeta e përditshme e qytetarëve nuk do të përmirësohet menjëherë.
Kiçmari thotë se ndikimi pozitiv, ulja e varfërisë dhe zhvillimi ekonomik, mund të vërehen vetëm në planin afatgjatë.
“Në jetën e rëndomtë të qytetarit, në momentin e parë të kompetencave, nuk ndryshon shumë në afat të shkurtër. Ndërsa, në afat të gjatë mund të ndryshojë shumë. Kompetencat për ndërtimin dhe zhvillimin ekonomik do t’i kenë institucionet e Kosovës dhe mundësitë për të ndërmarrë hapa të kontratave me institucionet ndërkombëtare do të jenë kompetencë e institucioneve të Kosovës. Vetë ky fakt krijon mundësinë, ta zëmë, për marrjen e kredive nga organizata financiare ndërkombëtare”, thotë Kiçmari.
Edhe analisti politik, Driton Lajçi, thotë se pas fazës së tranzicionit, vëmendja e institucioneve të Kosovës duhet të fokusohet në anëtarësimin e shpejtë në organizatat ndërkombëtare financiare, në mënyrë që të ketë zhvillim më të madh ekonomik.
“Vendosja e politikave të qarta të zhvillimit ekonomik; fillimi i aplikimit të Kosovës për t’u anëtarësuar në organizatat ndërkombëtare financiare, ekonomike, kulturore dhe sportive; krijimi i ambasadave nëpër të cilat do të përfaqësohet diplomacia e Kosovës”, thotë Lajçi.
Në fund të periudhës tranzitore 120 ditëshe, pritet që në Kosovë të vendoset plotësisht zyra ndërkombëtare civile, ashtu edhe misioni i EULEX-it.
Ndërkaq, deputetëve të Kuvendit të Kosovës u mbetet që në këtë fazë të miratojnë një sërë ligjesh - ata që kanë të bëjnë me shtetësinë, por edhe ligjet tjera që parashihen në pakon e Ahtisaarit.