Më 1 janar 2011, Hungaria merr presidencën e radhës të Bashkimit Evropian. Por, shumë janë të brengosur se ligji i ri represiv për media, është kthim prapa në periudhën sovjetike.
Para 50 vjetësh, Hungaria pati luftuar kundër invadimit të përgjakshëm nga armata sovjetike. Para 20 vjetësh Hungaria e ka shpejtuar rënien e Murit të Berlinit, duke u siguruar refugjatëve të Gjermanisë Lindore kalim të lirë në Gjermaninë Perëndimore.
Në ditën e Vitit të Ri, 2011, Hungaria e shënon një arritje tjetër në transformimin e vet nga një satelit komunist në republikë demokratike, pasi e merr presidencën e radhës të Bashkimit Evropian, për të parën herë prej se u bë anëtare në vitin 2004.
Në një takim në Budapest, me zyrtarë të Bashkimit Evropian, kryeministri i Hungarisë, Viktor Orban, tha se prioritet kryesor për presidencën hungareze do të jetë zgjerimi, pasi, sipas tij, hyrja në BE i motivon vendet, siç e kishte motivuar edhe Hungarinë, që t’i rregullojnë punët e tyre.
“Ne dëshirojmë ta kthejmë stimulimin për zgjerimin e BE-së. Zgjerimi do të ndihmojë në zgjidhjen e çështjeve të brendshme të vendeve të reja, pasi ata që zgjerohen, besojnë në perspektivën e tyre. Ajo që realisht i duhet BE-së, është të besojë fuqishëm në perspektivën e vet”, tha Viktor Orban.
Në veçanti, zyrtarët e Hungarisë thanë se ata do të dëshironin bisedime më të afërta për pranim me Kroacinë, gjatë periudhës gjashtëmujore të presidencës hungareze.
Po ashtu, ata shprehën dëshirën ta kthejnë çështjen e popullatës rome në Evropë, në debat të përgjithshëm evropian, e jo vetëm si problem unik në Evropën Qendrore.
Por, me gjasë, çështje mjaft kritike do të jetë edhe përpjekja për ligje të reja të BE-së për t’i ashpërsuar masat për parandalimin e përsëritjes së krizës së deficitit në Greqi dhe Irlandë.
Presidenti i Bashkimit Evropian, Herman Van Rompej, ka tërhequr vërejtjen se presidenca e Hungarisë mund të jetë e vështirë, por, sipas tij, kjo paraqet edhe mundësi për afirmimin e kontributit hungarez në kulturën evropiane, siç janë kompozitori Franc List, Vena Tokaj dhe Kubi i Rubikut.
Më tutje ai theksoi:
“Presidencës rotative shpeshherë i referohemi si sfidë... ajo edhe është sfidë. Por, unë këtë e shoh disi ndryshe. Mendoj se është primare si mundësi për ta paraqitur Hungarinë te Bashkimi Evropian, për të dëshmuar gatishmërinë tonë për t’u marrë me çështje të përbashkëta në interesin e përbashkët dhe për ta shtuar atmosferën speciale, për të cilën hungarezët gjithnjë kanë qenë shumë të njohur”.
Por, shumë në Bashkimin Evropian janë të brengosur se “atmosfera speciale” që Hungaria e sjell në presidencën e BE-së, do ta ketë shijen e hidhur.
Fjalët e zotit Van Rompejit për mbështetje ndaj Hungarisë, u bënë derisa Parlamenti i Hungarisë po e miratonte Ligjin e ri për media, për të cilin kritikët thonë se do ta kthejë këtë vend në nivelin e periudhës komuniste të kontrollit shtetëror.
Ligji i ri për media dhe komunikimet masive i jep autoritet për mbikëqyrje të të gjithë transmetuesve, të shtypit dhe internetit, një këshilli të ri për media, i përbërë ekskluzivisht nga kandidatët, që nominohen nga partia e Orbanit në Qeveri, Fidesz.
Ky këshill, që ka të drejtë të imponojë dënime në shumë prej dhjetëra mijëra dollarësh, pritet ta përdorë autoritetin e vet të ri për t’i ruajtur mediat nga sulmet e paspecifikuara “në dinjitetin njerëzor”, dhe raportimet “e pabalancuara”.
Ligji i ri është kritikuar ashpër nga gazetarët në Hungari, ndërsa shumë të përditshme faqen e parë e kanë lënë të bardhë, në shenjë proteste ndaj ligjit.
Kritika pati edhe nga komuniteti ndërkombëtar. OSBE-ja tha se ligji i shkel standardet e lirisë së mediave dhe ka fuqi për “t’i heshtur mediat kritike dhe debatin publik në vend”. Organizata Freedom House tha se legjislacioni do të jetë “pengesë kryesore për lirinë e shtypit në Hungari”.
Miklos Haraszti është shkrimtar dhe gazetar hungarez, që ka shërbyer për dy mandate si përfaqësues i OSBE-s për lirinë e mediave. Ai tha se Ligji për media është “turp i madh”, që u ngjanë kufizimeve të stilit komunist, pas dy dekadave të ambientit pluralist të mediave.
“Qeveria e Viktor Orbanit u ka dhënë detyrë mediave që të bëjnë mbulim adekuat të realitetit politik. 20 vjet pas fillimit të demokracisë në këtë vend, ata e kanë riparaqitur atë që në mënyrë filozofike ishte supozim për ish-regjimin njëpartiak, se gazetaria është atje për t’i shërbyer unitetit të vendit”, tha Miklos Haraszti. (f. b.)
Para 50 vjetësh, Hungaria pati luftuar kundër invadimit të përgjakshëm nga armata sovjetike. Para 20 vjetësh Hungaria e ka shpejtuar rënien e Murit të Berlinit, duke u siguruar refugjatëve të Gjermanisë Lindore kalim të lirë në Gjermaninë Perëndimore.
Në ditën e Vitit të Ri, 2011, Hungaria e shënon një arritje tjetër në transformimin e vet nga një satelit komunist në republikë demokratike, pasi e merr presidencën e radhës të Bashkimit Evropian, për të parën herë prej se u bë anëtare në vitin 2004.
Në një takim në Budapest, me zyrtarë të Bashkimit Evropian, kryeministri i Hungarisë, Viktor Orban, tha se prioritet kryesor për presidencën hungareze do të jetë zgjerimi, pasi, sipas tij, hyrja në BE i motivon vendet, siç e kishte motivuar edhe Hungarinë, që t’i rregullojnë punët e tyre.
“Ne dëshirojmë ta kthejmë stimulimin për zgjerimin e BE-së. Zgjerimi do të ndihmojë në zgjidhjen e çështjeve të brendshme të vendeve të reja, pasi ata që zgjerohen, besojnë në perspektivën e tyre. Ajo që realisht i duhet BE-së, është të besojë fuqishëm në perspektivën e vet”, tha Viktor Orban.
Në veçanti, zyrtarët e Hungarisë thanë se ata do të dëshironin bisedime më të afërta për pranim me Kroacinë, gjatë periudhës gjashtëmujore të presidencës hungareze.
Po ashtu, ata shprehën dëshirën ta kthejnë çështjen e popullatës rome në Evropë, në debat të përgjithshëm evropian, e jo vetëm si problem unik në Evropën Qendrore.
Por, me gjasë, çështje mjaft kritike do të jetë edhe përpjekja për ligje të reja të BE-së për t’i ashpërsuar masat për parandalimin e përsëritjes së krizës së deficitit në Greqi dhe Irlandë.
Presidenti i Bashkimit Evropian, Herman Van Rompej, ka tërhequr vërejtjen se presidenca e Hungarisë mund të jetë e vështirë, por, sipas tij, kjo paraqet edhe mundësi për afirmimin e kontributit hungarez në kulturën evropiane, siç janë kompozitori Franc List, Vena Tokaj dhe Kubi i Rubikut.
Më tutje ai theksoi:
“Presidencës rotative shpeshherë i referohemi si sfidë... ajo edhe është sfidë. Por, unë këtë e shoh disi ndryshe. Mendoj se është primare si mundësi për ta paraqitur Hungarinë te Bashkimi Evropian, për të dëshmuar gatishmërinë tonë për t’u marrë me çështje të përbashkëta në interesin e përbashkët dhe për ta shtuar atmosferën speciale, për të cilën hungarezët gjithnjë kanë qenë shumë të njohur”.
Por, shumë në Bashkimin Evropian janë të brengosur se “atmosfera speciale” që Hungaria e sjell në presidencën e BE-së, do ta ketë shijen e hidhur.
Fjalët e zotit Van Rompejit për mbështetje ndaj Hungarisë, u bënë derisa Parlamenti i Hungarisë po e miratonte Ligjin e ri për media, për të cilin kritikët thonë se do ta kthejë këtë vend në nivelin e periudhës komuniste të kontrollit shtetëror.
Ligji i ri për media dhe komunikimet masive i jep autoritet për mbikëqyrje të të gjithë transmetuesve, të shtypit dhe internetit, një këshilli të ri për media, i përbërë ekskluzivisht nga kandidatët, që nominohen nga partia e Orbanit në Qeveri, Fidesz.
Ky këshill, që ka të drejtë të imponojë dënime në shumë prej dhjetëra mijëra dollarësh, pritet ta përdorë autoritetin e vet të ri për t’i ruajtur mediat nga sulmet e paspecifikuara “në dinjitetin njerëzor”, dhe raportimet “e pabalancuara”.
Ligji i ri është kritikuar ashpër nga gazetarët në Hungari, ndërsa shumë të përditshme faqen e parë e kanë lënë të bardhë, në shenjë proteste ndaj ligjit.
Kritika pati edhe nga komuniteti ndërkombëtar. OSBE-ja tha se ligji i shkel standardet e lirisë së mediave dhe ka fuqi për “t’i heshtur mediat kritike dhe debatin publik në vend”. Organizata Freedom House tha se legjislacioni do të jetë “pengesë kryesore për lirinë e shtypit në Hungari”.
Miklos Haraszti është shkrimtar dhe gazetar hungarez, që ka shërbyer për dy mandate si përfaqësues i OSBE-s për lirinë e mediave. Ai tha se Ligji për media është “turp i madh”, që u ngjanë kufizimeve të stilit komunist, pas dy dekadave të ambientit pluralist të mediave.
“Qeveria e Viktor Orbanit u ka dhënë detyrë mediave që të bëjnë mbulim adekuat të realitetit politik. 20 vjet pas fillimit të demokracisë në këtë vend, ata e kanë riparaqitur atë që në mënyrë filozofike ishte supozim për ish-regjimin njëpartiak, se gazetaria është atje për t’i shërbyer unitetit të vendit”, tha Miklos Haraszti. (f. b.)
