AFP
Mbretëresha Elizabeth II ishte monarkja më jetëgjatë e Britanisë dhe një prej disa sovraneve të Anglisë dhe Skocisë gjatë mijëvjeçarit të fundit.
Në këtë tekst mund të mësoni se cilat ishin mbretëreshat e tjera të Britanisë. Disa prej tyre ishin ndër figurat më të mëdha të këtij kombi, të tjerat më pak të njohura, e disa ishin figura kundërthënëse.
Mbretëresha e Anglisë – Matilda (1141-1148)
Mbreti Henry I shpalli vajzën e tij Matilda trashëgimtare të fronit. Mbretërimi i saj u kundërshtua nga kushëriri i saj, Mbreti Stephen.
Perandoresha Matilda pushtoi Normandinë, kontrolloi Anglinë jugperëndimore dhe arrestoi Stephenin, por ajo kurrë nuk u kurorëzua si mbretëreshë.
Kleri fetar ndryshoi pozicion, duke e mbështetur Stephenin për mbret dhe e shpalli atë “Zonjë të Anglezëve”.
Pak kohë para se të mbahej kurorëzimi i saj si mbretëreshë, londinezët u revoltuan dhe ceremonia e kurorëzimit nuk ndodhi kurrë. Djali i saj i madh mori fronin pas Mbretit Stephen dhe u njoh me emrin Mbreti Henry II.
Jane (1553)
Zonja Jane Grey ishte monarkja de-facto e Anglisë për nëntë ditë në korrikun e vitit 1553. Ajo kurrë nuk u kurorëzua si mbretëreshë dhe u kontestua pretendimi i saj për fron.
Ajo ishte protestante dhe kushërira e Mbretit të ndjerë Edward VI. Ai e emëroi Jane si trashëgimtare të fronit.
Ajo u shpall Mbretëreshë, por duke ndier mbështetjen në rritje për gjysmë-motrën katolike të Edwardit, Mary, këshilli mbretëror ndryshoi mbështetjen për Maryn. Jane u ekzekutua më 12 shkurt të vitit 1554. Ajo ishte 16-vjeçare.
Mary I (1553-1558)
E quajtur “Mary e përgjakshme” nga kundërshtarët e saj protestantë, Mary u përpoq që me forcë të largonte reformën anti-katolike të babait të saj, Mbretit Henry VIII, i cili ishte ndarë nga Vatikani.
Mbretëresha e parë e Anglisë, së cilës nuk iu kontestua mbretërimi, u martua me Mbretin Philip II të Spanjës.
Ajo kishte urdhëruar djegien në turrë të druve të më shumë se 280 kundërshtarëve fetarë. Atëbotë, shumë protestantë të pasur u larguan nga vendi.
Mary nuk kishte fëmijë dhe u detyrua të pranonte që gjysmë-motra e saj protestante, Elizabeth, të bëhej trashëgimtare e fronit.
Elizabeth I (1558-1603)
Elizabeth I është një prej monarkeve më të shquar të Anglisë. Humbja e Flotës spanjolle më 1588, pasoi fjalimin e saj të famshëm: “Unë kam zemrën dhe stomakun e një mbreti”. Mposhtja e spanjollëve ishte një nga fitoret më përcaktuese ushtarake të Anglisë.
Mbretërimi i saj 44-vjeçar ofroi stabilitet dhe reforma fetare.
Epoka elizabetiane, kur William Shakespeare nisi të shkruante, ishte një epokë e artë për letërsinë dhe teatrin. Po ashtu, ishte periudhë e ekspansionizmit të Botës së Re.
Elizabeth I, e njohur edhe si “Mbretëresha e Virgjër” nuk u martua kurrë.
Mbretëresha e Skocisë – Margaret (1286)
E vetmja pasardhëse që mbijetoi nga Mbreti Alexander III, Princesha norvegjeze Margaret u bë Mbretëreshë e skocezëve në moshën 3-vjeçare, edhe pse kurrë nuk shkeli tokën skoceze.
Duke lundruar drejt Skocisë, ajo vdiq në moshën 7-vjeçare në brigjet e Orkenit nga një sëmundje e rëndë. Trupi i saj i pajetë u kthye në Bregen të Norvegjisë.
Natyrisht, ajo nuk kishte trashëgimtar dhe pas vdekjes së saj, Anglia mori kontrollin e Skocisë.
Mary I (1542-1567)
Mary, Mbretëresha e skocezëve, mori fronin kur ishte gjashtë ditëshe dhe kaloi pjesën më të madhe të rinisë në Francë. Ajo u kthye në Skoci në moshën 18-vjeçare në vitin 1561.
Pasi u martua me personin, i cili ishte akuzuar nga autoritetet për vrasjen e burrit të saj të dytë, një kryengritje e detyroi Maryn që të abdikonte, në mënyrë që fronin ta merrte djali i saj 1-vjeçar, Mbreti James VI. Ai u kurorëzua mbret më 1567.
Mary u largua drejt jugut, duke kërkuar mbrojtje nga kushërira e saj, Elizabeth.
E perceptuar si person që paraqiste rrezik, ajo u mbyll në kështjella për 18 vjet dhe u ekzekutua me prerje koke më 1587.
James VI ishte trashëgimtari i zgjedhur i fronit nga Mbretëresha Elizabeth I. Ai u bë monarku i parë që udhëhoqi edhe Anglinë, edhe Skocinë, por si dy mbretëri të ndara.
Mbretëresha e Anglisë dhe Skocisë -Mary II (1689-1694)
Mary II ishte monarke së bashku me burrin e saj, William, i cili njëherësh ishte kushëriri i saj i parë.
Duke pasur frikë se trashëgimtar i fronit do të ishte një katolik, ky çift protestantësh rrëzuan nga froni babanë e Mary II, Mbretin James, në “Revolucionin e Lavdishëm” të vitit 1688.
Gjatë mbretërimit të saj, më 1689 hyri në fuqi Ligji i të drejtave, që përfshin liritë civile. Ky ligj është në fuqi edhe sot e kësaj dite.
Mary udhëhoqi mbretërinë e vetme kur William merrte pjesë në fushata ushtarake jashtë vendit dhe ajo udhëhoqi me vendosmëri dhe efikasitet.
Mbretëresha u infektua me sëmundjen e lisë dhe vdiq në moshën 32-vjeçare dhe burri i saj më pas mbretëroi i vetëm.
Anne (1702-1714)
Motra Maryt, Anne trashëgoi fronin pas Williamit. Më 1707, Anglia dhe Skocia u bashkuan në një mbretëri – Mbretërinë e Bashkuar.
Lufta e Trashëgimisë Spanjolle la në hije shumicën e mbretërimit të saj. Gjatë po kësaj kohe, partitë politike në Britani u profilizuan.
Stilet arkitekturore dhe ato të enterierit u emëruan në nder të saj.
Ajo kishte shëndet të ligë nga vuajti nga mbipesha.
Pavarësisht se kishte pasur 17 shtatzëni, Anne lindi pesë fëmijë, por asnjëri prej tyre nuk jetoi deri në moshën madhore, duke bërë që Hanoverianët – që ishin larg vijës së fronit – të merrnin fronin pasi ajo vdiq në moshën 49-vjeçare.
Mbretëresha e Mbretërisë së Bashkuar -Victoria (1837-1901)
Nën mbretërimin e gjatë të Victorias, Perandoria britanike arriti zenitin e saj në epokën e zgjerimit industrial dhe të përparimeve në shkencë, teknologji, tregti dhe art.
Victoria simbolizonte madhërinë perandorake. Ajo u bë Mbretëreshë në moshën 18-vjeçare. Kishte nëntë fëmijë dhe u shndërrua në “gjyshen e Evropës”, pasi shumica e shtëpive mbretërore evropiane u krijuan nga pasardhësit e saj.
Victoria mbeti e vejë pasi burri i saj, Princi Albert vdiq në vitin 1861. Perandoresha e Indisë kaloi pjesën e mbetur të jetës së saj duke mbajtur zi për burrin e saj.
Elizabeth II (1952-2022)
Elizabeth II, monarkja më jetëgjatë në historinë e Britanisë u bë Mbretëreshë në moshën 25-vjeçare, pas vdekjes së babait të saj, Mbretit George VI.
Ajo personifikonte konsistencën dhe udhëhoqi Britaninë në rimëkëmbjen nga Lufta e Dytë Botërore, teksa e shndërroi Perandorinë në një komb shumëkulturor.
Mbretëresha Elizabeth II modernizoi monarkinë dhe kaloi nëpër periudha të vështira, sikurse vdekja e princeshës Diana, gruas së parë të djalit të saj të madh, tani Mbretit Charles III. Ajo, po ashtu, përjetoi zjarrin që pothuajse shkatërroi krejtësisht Kështjellën Uindsor.
Gjatë shtatë dekadave mbretërim, ajo gëzoi mbështetjen dhe respektin e publikut, teksa ia përkushtoi jetën shërbimit për njerëzit e saj.
